Вӑрнар поселокӗ хӗрринчи ҫул ҫинче темӗн те йӑваланать: хутаҫ, йывӑҫ, сӗтел-пукан, пластик кӗленче, михӗ, ҫӳп-ҫап… Ку вӑрнарсене шутсӑр пӑшӑрхантарать. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, ҫӳп-ҫап купи чакса мар, ӳссе пырать.
Унта пурӑнакан Александр Иванов «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ тӑрӑх, поселокри ҫӳп-ҫапа йӗркеллӗ илсе тухмаҫҫӗ. Ҫул пӑрӑнӑшӗнче, кабель савучӗпе чукун ҫул урлӑ каҫмалли вырӑнта, свалка пухӑннӑ.
Кун пирки Вӑрнар район администрацийӗ нимӗн те калайман. Пӗртен-пӗр эколог вӗренӳре-мӗн, ҫавӑнпа нимӗнле комментари те паман вӗсем.
Вӑрнар ял тӑрӑхӗн ӗҫченӗсем вара ку свалка пирки пӗлмеҫҫӗ те. Анчах ку вӗсене яваплӑхран хӑтармасть. Ҫӳп-ҫапа тасатма шантарнӑ вӗсем.
Италири Римини хулинче Пӗтӗм тӗнчери каратэ федерацийӗн Кубокӗ тата 11-мӗш чемпионат вӗҫленнӗ. Унта Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ команди чылай медаль ҫӗнсе илнӗ.
Пирӗн ҫӗршывӑн команди 29 ылтӑн, 22 кӗмӗл, 19 бронза медаль ҫӗнсе илнӗ. Пирӗн республикӑри Ве-Ка-Це каратэ федерацийӗн воспитанникӗсем те пухмача медальсемпе пуянлатнӑ.
78 килограмран ытларах таякан виҫе категорийӗнче Сергей Павлов кӗмӗл медале тивӗҫнӗ. Вӑрнар районӗнче ҫуралса ӳснӗскер медале Республика кунӗн уявне халалланӑ. Иван Ивановпа Адабай Тимофеев та маттурлӑхӗпе палӑрнӑ. Вӗсем виҫӗ бронза медаль ҫӗнсе илнӗ.
Муниципалитетсене ертсе пыракансен тата муниципалитет служащийӗсен Республика кунӗ тӗлӗнче канма вӑхӑт пулман. Ҫӗртмен 25-мӗшӗнче, сӑмахран, вӗсем асӑннӑ ӗҫре тӑрмашакансен IX кунне хутшӑннӑ. Кӑҫал ӑна Куславкка районӗнчи Ҫӗньял ялӗнче ирттернӗ.
Мероприятине хутшӑннӑ республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев Чӑваш Ен пуянсене укҫа-тенкӗ хывма илӗртӳллӗ регион пулнине, влаҫра ларакансем халӑх пурнӑҫне лайӑхлатассишӗн ҫине тӑрса ӗҫленине палӑртса хӑварнӑ.
Тӗрлӗ тупӑшӑва тухнисен утӑ ҫулма та, мечӗк хӑвалама та тивнӗ. «Пӑхаттир пуҫлӑх» номинацире ку ята Шупашкар районӗнчи Кӑшавӑш ял тӑрӑхне ертсе пыракан Сергей Мульдияров ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗш вырӑнта — Тӑвай районӗнчи Йӑнтӑрччӑ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Анатолий Семенов, виҫҫӗмӗшӗнче — Вӑрнар районӗнчи Мӑн Явӑш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Андрей Васильев.
Хутӑш эстафетӑра Шупашкар районӗ мала тухнӑ, иккӗмӗшӗнче — куславккасем, виҫҫӗмӗшӗнче — сӗнтӗрвӑррисем.
Ҫак кунсенче пирӗн республикӑри харӑсах темиҫе районпа факеллӑ ҫынсем чупса иртнӗ.
Эрнекун, ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, ҫавсем Вӑрнар районӗнче пулнӑ. Унта вӗсем Элӗк районӗнчен пырса кӗнӗ, кайран Йӗпреҫ енне тухса кайнӑ.
Факел йӑтнӑ ҫынсем — «Тӗнче чупӑвӗ – 2016» Пӗтӗм тӗнчери мир, туслӑх, ӑнланулӑх эстафетине хутшӑнакансем. Унта хутшӑнас текенсен спортсмен пулни кирлӗ мар, ҫулне те пӑхмаҫҫӗ. Ҫунакан факела темиҫе метр та пулин йӑтса утмалла е алӑра тытса тӑрсан та ҫителӗклӗ теҫҫӗ.
Кӑҫалхи чупу вӑхӑтӗнче пирӗн ҫӗршывра кӑна 19 пине яхӑн километр ҫӗнмелле. Старта Владивосток, Севастополь, Пермь тата Мускав хулисенче палӑртса хунӑ. Раҫҫей команди Казахстанри, Монголинчи, Беларуҫри, Китайри тата Финлянди чиккинче Европӑри интернационаллӑ ушкӑнпа тӗл пулмалла.
Мероприяти Ӗпхӳ хулинче, Европӑпа Ази чикӗленнӗ вырӑнта, хупӑнӗ. Унта Хӗвеланӑҫпа Хӗвелтухӑҫ пӗрлешӗҫ.
Вӑрнар районӗнчи Ершепуҫӗнче фельдшерпа акушер пункчӗ ҫӗкленет.
Тухтӑр пӳртне тӑвассине "Чӑваш Республикинче ял ҫыннисене медицинӑпа санитари пуҫламӑш пулӑшӑвӗ кӳрессипе хушма мерӑсем ҫинчен" республика Элтеперӗн 2012 ҫулхи хушӑвне пурнӑҫланӑ май тытӑннӑ.
ФАПа вӑрнарсем ҫак уйӑх вӗҫӗччен туса пӗтересшӗн. Ӗҫе пурнӑҫлакан "Анкер" строительство организацийӗ никӗс ярса пӗтернӗ, халӗ стенасене хӑпартать. Апла пулин те ӗҫ хӑвӑртлӑхӗ кирлӗ шайра пырать тееймӗн. Вырӑнтисем пӗлтернӗ тӑрӑх, строительство графикран юлса пулса пырать.
Ӗҫе хӑвӑртлатассишӗн епле мерӑсем йышӑнассине каламан-ха район администрацийӗн сайтӗнчи хыпарта. Ӗҫе пурнӑҫлама республикӑн Сывлӑх сыхлав министерстви ыйтнине вара палӑртса хӑварнӑ.
Кӑҫал ҫул-йӗре юсас ӗҫе ЧР Правительстви 4 миллиард тенкӗ ытла тӑкаклама хатӗр. Хӑш-пӗр ҫӗрте ҫӗнӗ ҫул сарӗҫ, теприсенче киввисенех юсӗҫ.
Вӑрнар районӗнче хӗл лариччен 5 ҫухрӑм ҫул сарма палӑртнӑ. Вӑрманкасси ялӗнче кӗҫӗх ҫӗнӗ ҫул пулӗ. Халӗ 920 метр тӑршшӗ участокра ӗҫ хӗрсех пырать. Вӗтӗ чул сапнӑ ӗнтӗ. Ҫӗнӗ ҫулӑн сахалтан та 4 ҫул чӑтмалла. Подрядчик ӗҫе уйӑх вӗҫлениччен туса пӗтерме шантарнӑ.
Ялта ҫул питӗ япӑх. Ҫӗнӗ ҫул сарма тытӑнсан халӑхӑн кӑмӑлӗ те ҫӗкленнӗ. Урапапа ҫӳрекенсем ҫеҫ мар, ҫуран утакансем те кӑмӑллӑ. Вӗсем валли тротуар та пулӗ.
Ҫулсене тытса тӑма тата юсама 38 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Ӗҫӗн 40 процентне пурнӑҫланӑ ӗнтӗ. Ҫитес вӑхӑтра Ярмушка тата Упнер ялӗсенче ҫӗнӗ ҫул сармалла.
Вӑрнар районӗнчи Кивӗ Шуртанта хальхи вӑхӑтра ял уявне хатӗрленеҫҫӗ. Ытти хӑш-пӗр ялти пек ӑна ҫулсерен йӗркелемеҫҫӗ — пилӗк ҫулта пӗрре пухӑнаҫҫӗ. Хӑҫан уявлассине Ҫимӗке кура палӑртаҫҫӗ. Ун умӗнхи шӑматкун ял уявне йӗркелеҫҫӗ.
Ял кунӗччен вырӑнтисем тавралӑха тирпей-илем кӗртеҫҫӗ. Кил умне кӑна мар, урама та хӑтлӑх кӳреҫҫӗ. Пӗве хӗррине пӑрахса хӑвармаҫҫӗ: ун тавралла ӳсекен курӑка ҫулса тирпейлеҫҫӗ, тасатмаллине тасатаҫҫӗ. Унта-кунта ӳсекен ват йывӑҫсемпе кирлӗ-кирлӗ мар хунава та касса тухаҫҫӗ. Ӗҫе пӗр самантра вӗҫлеме ҫук та, темиҫе кунах аппаланаҫҫӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗчченех тимлеме палӑртса хунӑ. Ваттисен праҫникӗнче вара яла хӑна-вӗрле пуҫтарӑнӗ. Тӑван-пӗтенпе тата ял-йышпа пӗрле савӑнӗ.
«Чӑваш хӗрарӑмӗн» тусӗсем хушшинче иртнӗ ҫул такмаксен конкурсне ирттернӗ. Авторсен ӗҫӗсене ЧР тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ Светлана Асамат сӑвӑҫ пахаланӑ.
Пӗрремӗш вырӑна Муркаш районӗнчи Елена Никитина йышӑннӑ. Иккӗмӗш вырӑнта икӗ автор: Красноармейски районӗнчи Николай Ершовпа Елчӗк районӗнчи Глафира Григорьева. Виҫҫӗмӗш вырӑна 3 такмакҫӑ тивӗҫнӗ: Красноармейски районӗнчи Георгий Тусли, Вӑрнар районӗнчи Анна Пескова тата Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Галина Зотова.
Конкурса хӑйсен хайлавӗсемпе Шупашкар хулинче пурӑнакан Николай Краснов, Вӑрнар районӗнче пурӑнакан Алексей Сувар, Канаш районӗнчи Николай Агаков, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Анатолий Пукаш, Тутарстанра пурӑнакан Александр Акимов тата Комсомольски районӗнчи Мария Козлова та хутшӑннӑ.
Хаҫат редакцийӗ такмак авторӗсене ҫӗртмен 9-мӗшӗнче Пичет ҫуртӗнче чысларӗ. Вулакансемпе тӗл пулма «Хыпар» хаҫат тӗп редакторӗ Михаил Арланов, тӗп редакторӑн пӗрремӗш ҫумӗ Геннадий Максимов, «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫат редакторӗ Маргарита Ильина, редакцире вӑй хуракан журналистсем Елена Атаманова, Татьяна Наумова, Марина Тумаланова тата Светлана Асамат сӑвӑҫ ӑшшӑн кӗтсе илчӗҫ.
Иртнӗ шӑматкун, ҫӗртмен 4-мӗшӗнче Шупашкар районӗнче ҫуллахи ялти спорт вӑййисен XVIII-мӗш ӑмӑртӑвӗ иртнӗ. Унта республикӑри районсемпе хуласенчен 800 спортсмен пырса ҫитнӗ. Уяв ял хуҫалӑхӗнче тӑрӑшакансене кӑна мар, спортпа туслӑ пур ҫынна та пӗрлештернӗ.
Ӑмӑртусем ир ирех пуҫланнӑ. Чи малтан старта утӑ ҫулакансем, механизаторсем, ӗне сӑвакансем тухнӑ.
Ҫуллахи спорт ӑмӑртӑвӗсенче спортсменсем спортӑн 16 енӗпе вӑй виҫнӗ. Утӑ ҫулассипе Вӑрнар районне ҫитекенни пулман: муниципалитет чысне Галина Павловӑпа Александр Политов ӑнӑҫлӑ хӳтӗленӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫак ҫуллахи спорт ӑмӑртӑвӗ кашни ҫул тӗрлӗ районпа хулара иртнине пӗлтернӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсенчен йӗркеленӗ Чӑваш Енӗн пӗрлештернӗ ушкӑнӗ утӑ уйӑхӗнче Сарӑту облаҫне кайӗҫ.
Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни пирки унчченех пӗлтернӗччӗ. Ун чухне ку коррупципе ҫыхӑннине те хыпарланӑччӗ.
Леонид Волкова ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ӗҫрен кӑларнӑ. Хальлӗхе ҫакӑ паллӑ: Леонид Волков хысна укҫине, 2 миллион тенкӗ таран, кӗсйине чикнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Халӗ ун вырӑнне ку тивӗҫе Валерий Шакин пурнӑҫлать.
Леонид Волков 1975 ҫулта Вӑрнар районӗнче ҫуралнӑ. 2012 ҫулта ӑна Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫуменчи тулли праваллӑ элчин тивӗҫне шаннӑ. 2015 ҫулта ӑна ку должноҫе тепӗр хут лартнӑ.
-9.7 °C